Itiyoophiyaan milishaa Amaaraa mootummaa kuffisuu barbaada jechuun himatte
Gareen hidhatee naannoo Amaaraa keessa socho’an qaamolee bulchiinsa naannoo fi federaalaa kuffisuuf dammaqinaan shira xaxaa jiraachuu qondaalli Itiyoophiyaa sadarkaa olaanaa tokko himate. Dubbiin kun kan dhufe walitti bu’iinsa yeroo dheeraa kan aanga’oonni labsii yeroo muddamaa akka labsan taasise hordofeeti.
Waldhabdeen milishoota Faanoo fi Raayyaa Ittisa Biyyaa Itiyoophiyaa (ENDF) gidduutti wal-dhabdee uumame kun hanga dhuma torbee kanaatti itti fufeera. Jiraattonni magaalaa Amaaraa guddittii lammaffaa Gondar, sagalee dhukaasa meeshaa waraanaa cimaa Wiixata jalqabee hanga Isniina itti aanutti ganamaatti sagalee dhageessise gabaasan.
Waldhabdeen kun erga Adoolessa keessa naannoo Tigraay, Amaaraa cinatti argamtu keessatti waraanni biyya keessaa waggaa lamaaf ture xumuramee booda, rakkoo nageenyaa Itiyoophiyaa isa guddaa ta’etti saffisaan guddateera.
Hojiirra oolmaa labsii yeroo muddamaa kana to’achuuf itti gaafatamummaan kan itti kenname Daarektarri Olaanaa tajaajila basaasa biyyoolessaa Itiyoophiyaa Temesgen Tiruneh, loltoonni milishaa magaalotaa fi aanaalee murtaa’an irratti to’annoo argachuu isaanii beeksisaniiru.
Temesgen “Gareen yakkamtootaa kun mootummaa naannichaa humnaan kuffisuu, kana booda sirna federaalaa diiguu kaayyoo ifa ta’een socho’aa jira” jechuun mirkaneessaniiru. Dubbiin kun kan tamsa’e Wiixata galgala dhaabbata mootummaa waliin hidhata qabu Faanaa Broodkaastiing irratti dabarfamee ture.
Labsiin yeroo muddamaa humnoota nageenyaa uggura sochii kaa’uu, sochii daangessuu, qawwee fi meeshaalee balaafamaa qabachuu dhorkuu, walga’ii ummataa dhorkuu, akkasumas ajajni osoo hin barbaachisin hidhaa fi sakatta’iinsa raawwachuuf aangoo kenna.
Dubbi himaan mootummaa Legesse Tulu Dilbata darbe akka ibsanitti, namoota dhuunfaa jeequmsa kanaaf itti gaafatamummaa qaban to’annaa jala oolchuuf tarkaanfiin duraanuu fudhatamaa akka jiru ibsaniiru.
Faanoon milishaa yeroo muraasaa ummata biyya keessaa irraa sadarkaa isaa fudhatu ta’ee kan hojjetu yoo ta’u, kanaan dura yeroo waldhabdee Tigraay ENDF waliin hiriiree ture. Haa ta’u malee, boodarra walta’iinsi isaanii hammaate, kunis gartokkoon isaa dhiibbaa kutaalee waraanaa naannoo naannoo hir’isuuf carraaqqii dhiheenya kana aangawoonni federaalaa taasisaniin kan ka’edha. Aktiivistoonni tokko tokko jijjiiramni kun Amaara weerara naannolee ollaa irraa akka saaxilamtu taasiseera jechuun ni dubbatu.
Ji’a Eblaa keessa muummichi ministeeraa Abiy Ahimad humnoota nageenyaa naannolee Itiyoophiyaa 11 keessaa hiikkachiisuun poolisii ykn waraana biyyaalessaatti akka makamuuf qajeelfama erga baaseen booda, fakkeenyota mormiin jeequmsaa guutummaa Amaaraa keessatti dhoohe.
